Về phương diện phong thuỷ, phòng thờ cúng là một trong 5 bộ phận quan trọng trong căn nhà. Đó cũng là một phòng có công năng và tác dụng hoàn toàn khác so với các hạng mục khác vì đây không phải là phòng phục vụ cho sinh hoạt gia đình hoặc một mục đích hiện thực cụ thể.
Phòng thờ là nơi tôn kính và mang ý nghĩa tâm linh. Nơi đây trở thành tâm điểm trong những dịp lễ tết, diễn ra những nghi lễ quan trọng gắn liền với những chuyển biến thay đổi lớn lao của đời người như: Những dịp cưới hỏi, ma chay, nhập trạch, cúng giỗ tổ tiên hoặc bất cứ khi nào mà con người cần tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ về người thân.
Phòng thờ là một khu vực quan trọng, nên trước không gian này cần thể hiện sự cung kính và thái độ hành xử cẩn trọng. Tuy nhiên, một phần cũng do điều kiện hoàn cảnh nên không phải gia đình nào cũng có thể bố trí một phòng thờ riêng biệt. Phần lớn, ngườidân thường chỉ có bàn thờ gắn lên tường hoặc có nhà sử dụng nóc tủ làm bàn thờ… Một số khu vực, nhất là phía Nam thường có phong tục làm bàn thờ thần bếp, Táo quân ở ngay trong nhà bếp; lại thêm bàn thiên ở ngoài sân, trước cửa nhà.
Một số nhà, đặc biệt là các gia đình làm ăn, kinh doanh, buôn bán hoặc các cửa hàng, văn phòng công ty còn có bàn thờ Thần tài, Thổ địa riêng, thường đặt dưới đất với mong muốn làm ăn phát đạt, tiền tài danh vọng. Ngoài ra, đối với những gia đình theo một tôn giáo nào đó như đạo Thiên chúa, đạo Phật… thì lại có những bàn thờ theo đặc trưng riêng.
Những gia đình có điều kiện vật chất đầy đủ, nhà cửa rộng rãi thường bố trí phòng thờ riêng, tách biệt các phòng khác, có diện tích tương xứng với toàn bộ quy mô căn nhà. Nếu nhà chỉ có một tầng trệt nên bố trí phòng thờ phía sau, nếu nhà cao tầng, nên bố trí phòng thờ ở tầng trên cùng. Nhưng phần lớn nhà ở hiện nay không có phòng thờ riêng biệt mà thường được ghép vào các phòng khác như phòng khách, phòng làm việc, phòng ngủ… Về vấn đề này thực ra không có quy tắc bắt buộc mà suy cho cùng, việc thờ cúng gắn liền với yếu tố tâm linh của mỗi cá nhân, có ảnh hưởng bồi phong tục, tập quán của dân tộc, vùng miền hoặc truyền thông của dòng họ.
Chính vì vậy có quan điểm cho rằng, đặt bàn thờ ở cung nào trong nhà, cung tốt hay cung xấu cũng không quá quan trọng. Nếu đặt vào cung tốt thì cũng hướng tâm trí của con người vào những việc tốt, thúc đẩy vượng khí trong nhà. Ngược lại, nếu đặt vào cung xấu thì cũng có tác dụng trấn áp những điều ác, những tà khí có thể làm ảnh hưởng đến gia cảnh. Tuy nhiên, vì thuộc lĩnh vực Phúc đức nên việc đặt bàn thờ vào cung Phục vị theo Bát trạch là thích hợp.
Điều này cũng tương tự với hướng của bàn thờ. Tuy nhiên, hướng của bàn thờ sẽ có sức phù trợ mạnh mẽ chochủ nhân khi đặt xoay về hướng có hành tương sinh cho bản mệnh. Chẳng hạn như, với chủ nhân là người mệnh Kim thì có thể đặt bàn thờ quay lưng về hướng Tây. Các bàn thờ Thần tài và Thổ địa nên đặt ở vị trí tài khí kết hợp với khu vực gần cửa ra vào và hướng ra phía đường đi.
Xét theo nguyên lý Âm dương thì bàn thờ hướng về những người đã khuất hoặc những thần linh tối cao nên thuộc về âm. Vì vậy, cách bài trí không nên lấy ánh sáng làm trọng. Do đó, phòng thờ không cần thiết phải mở nhiều cửa sổ.
Cửa chính hay cửa ra vào cũng không nên quá lớn hoặc xông thẳng vào phòng thờ. Cửa ra vào nên ở hai bên bàn thờ là phù hợp. Nếu cửa ra vào ở chính giữa phía bàn thờ thì nên có thêm bàn đặt đồ cúng lễ ở phía trước. Vì ở khu vực này sử dụng khá nhiều hương, đèn, nến, là các vật sinh ra khói, lửa nên vẫn cần phải có độ thoáng khí phù hợp. Vì vậy, bố trí cửa sổ hoặc cửa ô thông khí, quạt thông gió vẫn là cần thiết.
Song, nên có rèm che hoặc cửa chốt lật thích hợp để tránh quá nhiều ánh sáng. Nhìn chung, phòng thờ hoặc bàn thờ nên được đặt ở nơi tôn kính, không quá lộ liễu, tránh để cho người ngoài hoặc khách lạ thấy rõ bài vị tổ tiên, hình ảnh thờ cúng. Riêng với bàn thờ Thần tài thì thường được đặt ở phía trước nhà, gần cửa ra vào, tuy vậy vẫn cần tựa lưng vào vị thế vững chắc và nên có rèm che chắn.
Nguồn: choiphongthuy.com Lý Cư Minh
Leave a Reply